تئاتر، هنری است که همه هنرهای تصویری دیگر از آن سرچشمه گرفتهاند و زنده بودن یکی از مهمترین ویژگیهای این هنر است
پایگاه خبری یزد باما : به نقل از روزنامه همشهری یزد ، تئاتر، هنری است که همه هنرهای تصویری دیگر از آن سرچشمه گرفتهاند و زنده بودن یکی از مهمترین ویژگیهای این هنر است.
البته دلمشغولی برای فرهنگ و هنر همیشه در میان اهالی واقعی آن وجود دارد و آنکه هنر را میشناسد و نسبت به آن حساس است، قطعا نگاهی موشکافانه به آن دارد و جنبههای مختلف آن را میبیند و دلایل افول و پیشرفت هنر را بیشتر میداند.
همشهری بهمنظور آشنایی بیشتر با چالشهای هنر تئاتر استان، پای صحبتهای «علی مزیدی شرفآبادی»، از پیشکسوتان این عرصه، نشسته است که در ادامه مشروح آن را میخوانید.
- فعالیت هنری خود را چگونه آغاز کردید؟ قدری از کارنامه هنری خود در این سالها بگویید.
فعالیت هنریام را در دوره راهنمایی و با تئاتر دانشآموزی از مهرماه سال 66 در مدرسه راهنمایی فتح آغاز کردم. بخت با من یار بود و اولین مربی نمایش من، فردی کاربلد بود که میدانست چگونه باید با دانشآموزان نمایش کار کند.
استاد «راسخ راد» که جوانی بسیجی و اعتقادی بود، نمایش را محترم داشت و تا زمانی که به ما آموزش میداد، الفبای بازیگری یعنی بیان، بدن و بداههسازی را به طور اصولی به ما یاد داد. در ادامه نیز زیر نظر «حیدر نیکآئین» و «سیدحسین پیغمبری» به کار خود ادامه دادم.
در آغاز فعالیت به عنوان هنرآموز، در بخشهای مختلف همانند عوامل اجرایی، بازیگر، دستیار صحنه، منشی و مدیر صحنه، نقش های کوچک و پس از چند سال بهعنوان دستیار کارگردان، تجربه کسب کردم. در نهایت نیز بهعنوان کارگردان در جشنواره دانش آموزی و سپس جشنواره استانی، حضور یافتم و در تعدادی نمایش نیز برای اجرای عمومی روی صحنه رفتم.
البته بهدنبال آشنایی با استاد راسخ راد به جمع هنرمندان بسیج دانش آموزی هم راه یافتم و بعد از مدرسه، اولین پایگاه هنری و محل تجمع ما تالار محراب، واقع در بسیج دانش آموزی بود. در این ایام با افرادی همچون دکتر احمد پهلوانیان، سیدمرتضی موسوی، اصغر بارتکوبزاده، علی ارجمندی، حمید رضا عمادی و عباس ملازینلی آشنا و دوست شدم.
در تئاتر دانش آموزی، بعضی اوقات خودم می نوشتم و کارگردانی می کردم، به طوری که به همین نحو، در اولین و دومین فستیوال کشوری تئاتر دانش آموزی، شرکت کردیم.
- نظرتان درمورد تئاتر دانشآموزی چیست؟
تئاتر دانشآموزی می تواند پایه تئاتر حرفه ای باشد، به شرط آن که به آن بها داده شود. البته باید یادآور شوم که گاه کارهای دانشآموزی آن برهه، خیلی قوی تر از برخی نمایش های دوران کنونی بود.
- از آثار نمایشی خود بگویید.
در حوزه بازیگری تئاتر در بیش از ۲۵ نمایش صحنهای حضور داشتم که تعدادی از آنها نمایش کودک و نوجوان بود و در عرصه کارگردانی نیز ۷ نمایش کار کردم که با ۴ اثر از آنها در جشنواره های مختلف حضور یافتم.
البته در ادامه فعالیت های هنری خود به رادیو رفتم. از سال 76 بهعنوان بازیگر نمایشهای رادیویی با مجموعه داستانهای انقلاب با رادیو یزد، همکاری کردم.
در بیش از 10 نمایش رادیویی بهعنوان بازیگر و کارگردان نقش آفرینی کردم که در آنها همه عوامل مربوط به گروه تئاتر مهر بودند.
مدت زمانی نیز با تلویزیون همکاری داشتم و بهعنوان بازیگر در فیلم داستانی «نیاز» به کارگردانی «حسین سرساز یزدی» که از شبکه های 2، شما، استان ها و سیمای یزد پخش شد و همچنین در فیلم داستانی «امید» به کارگردانی «فرزین مهدیپور» نقشآفرینی کردم.
به تازگی نیز در فیلم کوتاه «سلام» و همچنین اولین فیلم سینمایی صدا و سیمای یزد که فعلا بهعنوان «لکنت» نامگذاری شده، به دعوت «محمدرضا حاجی غلامی» از کارگردانان برجسته استان بازی کردم.
علاوهبر صداپیشگی و مجری گری، نویسندگی و کارگردانی مجموعه نمایشی 13 قسمتی «گزارشهای زبلو» برای گروه کودک و نوجوان شبکه تابان، از دیگر افتخارات من است.
- تا کنون چه مسئولیتهای هنری برعهده داشتهاید؟
اولین مسئولیت هنری، مدیریت روابط عمومی خانه نمایش بود که از سال 80 عهدهدار آن بودم . پس از آن در سالهای 80 و 81 به عضویت کانون کودک خانه نمایش یزد درآمدم.
در سالهای 89 و 90 عضو هیات موسس انجمن نمایش کودک و نوجوان یزد شدم که با جلوگیری از فعالیت خانه نمایش، این کمیته نیز خود به خود تعطیل شد.
مسئولیت گروه تئاتر مهر یزد، مسئولیت برگزاری مراسم افتتاحیه و اختتامیه بیستمین جشنواره تئاتر استانی، مدیریت روابط عمومی بیست و ششمین جشنواره تئاتر استانی، حضور در ستاد برگزاری بزرگداشت حکیم ابولقاسم فردوسی و مدیریت روابط عمومی بیست و هفتمین جشنواره تئاتر استانی از دیگر مسئولیتهای هنری من در این مدت بوده است.
البته چند سال نیز به دعوت آموزش و پرورش بهعنوان داور مرحله استانی جشنواره تئاتر دانش آموزی و داور جشنواره دستان کوچک در بخش نمایش پیشدبستانی فعالیت کردم.
برگزاری جشنواره کشوری مهدهای کودک مستقل فرهنگیان، مسئولیت انجمن نمایش شهرستان یزد، عضویت در شورای انجمن نمایش استان و شورای انجمن بسیج هنرمندان از دیگر مسئولیتهای هنری من بوده است.
در حال حاضر آخرین مسئولیت هنری من نیز دبیری اتاق فکر هنر صدا و سیمای مرکز یزد است و به نوعی مشاور هنری مدیرکل، معاونان و درصورت نیاز تهیهکنندگان برنامه های رادیویی و تلویزیونی صدای و سیمای یزد هستم.
- تاکنون چه جوایز و مقام هایی دریافت کردهاید؟
اولین رتبهای که دریافت کردم، رتبه ممتاز و بازیگر منتخب جشنواره دانش آموزی در نمایش «پایان شب سیه، سپید است» در سال 70 است که بهعنوان اولین نمایش دانش آموزی نوشتم و کارگردانی کردم.
رتبه اول بازیگری دوازدهمین جشنواره تئاتر استانی یزد برای نمایش «باغ آرزوها» در سال 79 و همچنین رتبه دوم بازیگری در جشنواره سمنان برای همین نمایش از دیگر جوایز من بوده است.
مجموعا در طول این سالها 12 جایزه در عرصههای مختلف دریافت کردم که همه آنها برایم ارزشمند هستند، ولی حضور در 3 دوره جشنواره بینالمللی تئاتر فجر بهعنوان بازیگر یکی از فرصت های عالی بود که توانستم بیشترین استفاده را از نمایش های اجراشده بهویژه در بخش نمایش های خارجی داشته باشم که برای دیدن آنها لحظهشماری میکردم.
- نقاط ضعف و قوت تئاتر را در یزد چگونه میبینید؟
یزد با بقیه استانهای کشور تفاوت چندانی ندارد، بهطوریکه در همه شهرهای کشور به استثنای تهران، مسئولان در مقوله هنر و بهویژه تئاتر بیش از آن که عمل کنند، شعار می دهند.
اوج فعالیت تئاتر یزد مربوط به دوران حیات خانه تئاتر بود که بزرگان این عرصه نیز جوانان را حمایت می کردند. از 20 سال گذشته به این طرف، تئاتر دانش آموزی یزد نیز وضعیت خوبی نداشته است، در حالی که هر زمان تئاتر دانشآموزی به خوبی کار شود، افراد برجستهای شناسایی می شوند.
- اگر بخواهید به تئاتر یزد نمره بدهید، چه نمرهای خواهید داد؟
نمی توانم نمرهای بدهم چون در این سالها، تغییرات زیادی در کیفیت تئاتر اتفاق افتاد؛ بنابراین باید بازه زمانی را برای آن در نظر گرفت، هر چند که تئاتر یزد در مجموع نمره قبولی گرفته ولی تا نقطه مطلوب فاصله بسیاری دارد.
- وحدت در بین تئاتریها و فیلمسازان استان چگونه است؟
در یزد کارهای گروهی خیلی موفق نیست، به عنوان نمونه عمده موفقیتهای یزدیها در ورزشها و هنرهای فردی است و در مسائل جمعی خروجی خوبی نمیگیرند.
- فعالیت جوانان در عرصه تئاتر چگونه است؟
لازمه ورود به تئاتر، پیمودن مسیرهای آموزشی است و اگر سریع وارد عرصه بازیگری شویم، زود از عرصه خارج می شویم. الان جوانان سریع تر به بالا میرسند و قدر این موضوع را نمیدانند و به همین دلیل حرفه را خوب بلد نیستند.
البته نابغههایی نیز در این عرصه هستند که ممکن است سریع به بازدهی برسند ولی عموم افرادی که وارد این هنر میشوند و به سرعت به عرصه بازیگری وارد میشوند، استعداد کافی را ندارند و ظهور آنها مقطعی است؛ در حالی که برای بازیگری باید حتما 4 تا 5 سال تجربه کسب کنند و سپس روی صحنه بیایند.
البته حضور جوانان خوب است، ولی جوانان باید بدانند تئاتر هنر والایی است و باید یاد بگیرند که کسب علم کنند و سپس وارد صحنه شوند.
- اگر صحبت پایانی دارید، با خوانندگان در میان بگذارید.
در کشور ما به دلیل هزینه های بالای تئاتر و درآمد ناچیز آن امکان خصوصیسازی نیست. وقتی هنر دولتی باشد، دستهنرمندان بسته میشود.
نکته دوم این که اهالی تئاتر باید توجه کنند که تئاتر را برای مخاطب اجرا میکنیم و باید چیزی را اجرا کنیم که مخاطب دوست داشته باشد و باید به مخاطب فکر کنیم و به نظرش احترام قائل بگذاریم. یکی از این کارها پرداختن به طنز است که مخاطب از آن استقبال می کند.