در حالی که نهاد کتابخانه‌های عمومی یزد از بازسازی و توسعه کتابخانه‌ها خبر می‌دهد، کمبود فضاهای استاندارد و خدمات تخصصی، به‌ویژه برای کودکان، همچنان به عنوان چالش مطرح است.
به گزارش پایگاه خبری یزدباما به نقل از خبرگزاری ایسنا- یزد؛ در آستانه بیست و یکمین سالگرد تاسیس نهاد کتابخانه‌های عمومی، مدیرکل این نهاد در استان یزد از تلاش‌ها برای ارتقای کیفیت کتابخانه‌ها خبر داد. «محمد محسن رفیعی» با اشاره به سرانه نسبتاً خوب کتابخانه‌ها در یزد، بر لزوم توجه به کیفیت و خدمات ارائه شده تاکید کرد.
به گفته رفیعی، کتابخانه‌هایی مانند دیدار تفت، شهریار مهردشت ابرکوه و فرخی یزد در سال‌های اخیر بازسازی شده‌اند و کتابخانه آیت‌الله حائری اردکان نیز با اعتبار ۵ میلیارد تومانی در دست تعمیر است. با این حال، او اذعان داشت که برخی کتابخانه‌ها همچون شهید ساداتی و شهدای نعیم‌آباد، فضای کافی و استاندارد ندارند.
خبر خوب برای کودکان، خبر بد برای کتابخانه مرکزی
مدیرکل کتابخانه‌های یزد از راه‌اندازی اولین کتابخانه تخصصی کودک و نوجوان در پارک آزادگان خبر داد، اما در عین حال، مشکل فرونشست زمین در محوطه کتابخانه مرکزی را یادآور شد. به گفته وی، مجوزهای لازم برای رفع این مشکل و ساخت پارکینگ در این کتابخانه صادر شده است.
امید به خیرین، نیاز به حمایت
رفیعی با اشاره به اینکه ۲۹ درصد کتابخانه‌های استان خیری هستند، خواستار مشارکت بیشتر خیرین در توسعه کتابخانه‌ها شد. وی از خریداری یک خودرو برای کتابخانه سیار توسط یک خیر خبر داد و ابراز امیدواری کرد که این کتابخانه سیار سال آینده راه‌اندازی شود.
چالش‌ها پابرجاست
در حالی که نهاد کتابخانه‌های یزد از تلاش‌ها برای بهبود وضعیت کتابخانه‌ها خبر می‌دهد، به نظر می‌رسد کمبود فضاهای استاندارد، نیاز به خدمات تخصصی (به‌ویژه برای کودکان) و مشکلات زیرساختی همچنان از چالش‌های اصلی این حوزه در استان یزد است.
مروری بر کتابخانه های عمومی یزد :
دوران اولیه (۱۳۴۵-۱۳۷۰):
- تاسیس اولین کتابخانه ها: اولین کتابخانه های عمومی در یزد در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ تاسیس شدند، مانند کتابخانه وزیری یزد (۱۳۴۵) که در ابتدا به عنوان کتابخانه مسجد جامع فعالیت می کرد. این کتابخانه ها اغلب با حمایت های مردمی و فعالیت های فرهنگی محلی شکل می گرفتند.
- گسترش محدود: در این دوره، تعداد کتابخانه ها محدود بود و عمدتاً در مناطق مرکزی شهر یزد متمرکز بودند.
- کمبود منابع: کتابخانه ها با کمبود منابع مالی، نیروی انسانی متخصص و فضای کافی مواجه بودند.
دوره توسعه (۱۳۷۰-۱۳۹۰):
- تاسیس نهاد کتابخانه ها: با تاسیس نهاد کتابخانه های عمومی کشور در سال ۱۳۷۰، تحولی در وضعیت کتابخانه های عمومی ایجاد شد.
- افزایش تعداد کتابخانه ها: تعداد کتابخانه های عمومی در یزد به طور قابل توجهی افزایش یافت و به تدریج در مناطق مختلف استان گسترش یافتند.
- بهبود منابع: تخصیص بودجه های دولتی و جذب کمک های مردمی باعث بهبود نسبی منابع مالی و تجهیزات کتابخانه ها شد.
- توسعه خدمات: خدمات کتابخانه ها گسترش یافت و شامل امانت کتاب، خدمات مرجع، برگزاری مسابقات و فعالیت های فرهنگی شد.
دوره نوین (۱۳۹۰-تا کنون):
- توسعه کتابخانه های دیجیتال: با پیشرفت فناوری، کتابخانه های دیجیتال و منابع الکترونیکی در دسترس قرار گرفتند.
- بهبود زیرساخت ها: تلاش برای بهبود زیرساخت های فیزیکی کتابخانه ها و ایجاد فضاهای مناسب برای مطالعه و فعالیت های فرهنگی.
- توسعه برنامه های ترویج کتابخوانی: اجرای برنامه های متنوع برای ترویج کتابخوانی و جذب مخاطبان بیشتر، به ویژه کودکان و نوجوانان.
- همکاری با سایر نهادها: همکاری با سازمان های فرهنگی، آموزشی و اجتماعی برای اجرای برنامه های مشترک و ارتقای سطح فرهنگ کتابخوانی در استان.
نسخ خطی:
مجموعه نسخ خطی این کتابخانه شامل بیش از ۴۵۰۰ نسخه است که در زمینه‌های مختلف علمی، ادبی، تاریخی، و دینی نگارش شده‌اند.
از جمله نفایس این مجموعه می‌توان به قرآن‌های خطی نفیس، دیوان‌های شعرای بزرگ، و کتب طبی و نجومی اشاره کرد.
فهرست‌نویسی نسخ خطی این کتابخانه به طور کامل انجام شده و امکان دسترسی به اطلاعات نسخ از طریق فهرست‌های چاپی و نرم‌افزاری فراهم است.
اهمیت:
کتابخانه وزیری یزد به دلیل داشتن مجموعه غنی نسخ خطی، یکی از مراکز مهم پژوهشی در ایران محسوب می‌شود.
این کتابخانه نقش مهمی در حفظ و احیای میراث مکتوب ایران داشته است.
نسخ خطی این کتابخانه منبع ارزشمندی برای محققان و پژوهشگران در زمینه‌های مختلف علوم انسانی است.